D8 : Von sant Gregorius uff dem stein
4 éditions anciennes
Parmi les éditions en haut-allemand, Paul Pietsch en recense une de 1517 d’après un exemplaire de Strasbourg signalé en 1864 par Emil Weller (p. 130, no 1070) et péri en 1870. Il lui donne le sigle U3 tout en demandant s’il ne s’agit pas d’un exemplaire de l’édition publiée la même année par Adam Petri (D7-11). C’est l’explication la plus probable, également celle retenue par Sylvia Kohushölter qui ne donne qu’une seule édition en 1517, celle en bas-allemand (2006, p. 254).
D8-1 : Bâle, Adam Petri, 24.03.1514
- Exemplaire publié en facsimilé : Munich BSB, Rar. 2064 (numérisations en ligne)
- Titre : « [cadre ornemental avec en haut le monogramme VG pour Urs Graf, en bas à gauche ESIMI, en bas à droite ADM. et à l’intérieur :] ⸿ Das Plenarium | oder Ewāgely buoch: Sum- | mer vnd Winter teyl/ durch dz gantz iar in einē ieden Son | tag/ von der zeyt/ vn̄ vō den Heiligē. Die ordenung der | Meß/ mitſampt irem Jntroit/ oder anfang. Gloria patri/ | Kyrie eleyſon/ Gloria in excelſis/ Collect oder gebet/ Epiſtel | Gradal/ oder buͦßwyrcklich geſang/ Alleluia oder Tract. | Sequēz/ oder Proß. Ewāgely mitſampt einer vor nie bey | vnß gehoͤrter Gloß/ mit fruchtbarē ſchoͤnē Exēplen beſchloſ | sen. Das Patrē oder Glaub. Offertorū/ Secreta Sānctus | Agnus dei/ Cōmun/ Cōplend/ vn̄ Jte miſſa eſt/ oder Bene= | dicamus domino 7c̄. Vn̄ vff ein yglichs ſonteglichs Ewā= | gely ein ſchoͤne Gloß oder Poßtill/ mit ſeinē Exemplē gar | ordenlich vnd fleiſlich gepredigt durch einē geiſt= | lichen ordens man ernſtlich zuͦ mercken/ vnd | fruchtbarlich an zuͦ nemen/ vmb mererß | nutz willen der glaubhafftigē men= | ſchen/ welche in diſem hinflieſ= | ſenden lebē nüt nützlichers | moͤgen über= | leſen. | Nach der ge= | burt Christi | ☩ | M.D.XIIII. | ⸿ Ein Regiſter anzeigēde wo yetlich ſtück wer | de gefūdē/ vn̄ an welchē blat. » (fol. [1]/1r)
- Colophon : « Gedruckt durch den fürſichtigē Adam petri von Langen= | dorff burger zuͦ Baſel. Jn dē iar/ do man zalt nach | Chriſti vnſers herren geburt Tauſent | fünff hundert vierzehen iar | An dem . xxiiij. tag | des Monats | Marcij. | ☩ » (fol. 278r)
- Description physique : 2o, 286 feuillets avec 571 pages imprimées, foliotation de « I » à « CCLXXVIII », signatures des cahiers : [-]8a-zA-Y6Z8, des initiales d’une hauteur de deux à cinq lignes, de nombreuses notes marginales
- Contenu : avant-propos, registre, présentation des quatre évangélistes et du Saint-Esprit, les dimanches de l’année liturgique à partir du premier dimanche de l’Avent
- 139 illustrations : gravure du titre signée par Urs Graf, 7 gravures sur deux colonnes dont deux répétitions, quatre signées par Hans Schäufelin, 131 gravures sur une colonne ou moins, souvent sur une demie colonne devant une initiale, la plupart anonymes, quelques-unes signées par Urs Graf (fol. 104rb, 106ra, 124rb, 235ra), très peu de répétitions (fol. 124vb = fol. 175rb, fol. 129rb = fol. 132vb = fol. 138vb, fol. 258vb = fol. 274ra)
- 27 exemplaires : Augsbourg UB, Bâle UB, Berlin SB, Berlin UB, Budapest OSK (Ant. 471 selon VD16), Copenhague, Eichstätt, Erlangen, Fribourg-en-Brisgau, Göttingen, Halle ULB (AB 177 055 selon VD16), Hirzenhain, Karlsruhe LB, Londres BM (selon Kohushölter), Moscou RGB (anciennement Berlin SB), Munich BSB, Munich UB (2), Saint Gall SB (selon Kohushölter), Strasbourg BNU (incomplet), Stuttgart, Vienne NB (2), Weimar, Wolfenbüttel (1 + 1 incomplet), Zurich ZB
- 2 exemplaires en ligne : Munich BSB (Rar. 2064), Vienne NB (21.O.24)
- Références imprimées : Panzer 1788, I, p. 361-362 ; Pietsch 1927, p. 45-46 (sigle U1) ; Johnson / Scholderer 1962, p. 118 ; Strohm 1987, p. 39-40 (no E 55) ; Mertens 1991, p. 223-238 ; Hieronymus 1997, p. 85-92 (no 30) ; Kohushölter 2006, p. 254 (sigle P)
- Référence en ligne : VD16 E 4457 ; VD16 E 4458
Le Bon Pécheur : fol. 222vb-224ra [Munich BSB, Vienne NB (images 466-469)]
- Pages : 4
- Colonnes : 2
- Lignes par colonne : 48
- Illustrations : 0
- Titres : 1
- Sous-titres : 0
- Initiales : 1
- Alinéas : 1
- Notes marginales : 0
D8-2 : Bâle, Adam Petri, 13.08.1516
- Exemplaire publié en facsimilé : Ratisbonne, 999/2Script.1150 (numérisations en ligne)
- Titre : « [cadre ornemental avec en bas à droite le monogramme VG pour Urs Graf et à l’intérieur :] ⸿ Das Plenarium | oder Ewangely buoch: Sum- | mer vn̄ Winter teyl/ durch das gantz iar in einē iedē Son | tag/ von der zeyt/ vnd von dē Heiligen. Die ordenūg der | Meß. mitſampt irem Jntroit/ oder anfang. Gloria patri/ | Kyrie eleiſon/ Gloria in excelſis/ Collect oder gebet/ Epiſtel | Gradal/ oder buͦßwürcklich geſang/ Alleluia oder Tract. | Sequentz/ oder proß. Ewāgely mitſampt einer vor nie bey | vnß gehoͤrter Gloß/ mit fruchtbarē ſchoͤnē Exēplen beſchloſ | sen. Das Patrē oder glaub. Offertorū/ Secreta Sānctus | Agnus dei Cōmun/ Cōplend/ vnd Jte miſſa eſt/ oder Bene | dicamus domino 7c̄. Vnd vff ein yeglichs ſontaͤglichs Ewā | gely ein ſchoͤne Gloß oder Poßtill/ mit ſeinen exemplen gar | ordenlich vnd fleiſlich geprediget durch einen geyſt= | lichen ordens man ernſtlich zuͦ mercken/ vnd | fruchtbarlich an zuͦ nemen/ vmb mererß | nutz willen der glaubhafftigen men | ſchen welche in diſem hinflieſ= | ſenden leben nüt nützlichers | moͤgen über= | leſen. | Nach der ge= | burt Christi | ☩ | M.D.XVI. | ⸿ Ein Regiſter anzeigende wo yetlich ſtück wer= | de gefunden/ vn̄ an welchē blat. » (fol. [1]/1r)
- Colophon : « Gedruckt durch den fürſichtigen Adam petri von Langen= | dorff burgern zuͦ Baſel. Jn dem iar/ do man zalt nach | Chriſti vnſers herren geburt Tauſent Fünff | hundert ſechßzehē iar. | An dem .xiij. | tag des Monats | Auguſti. | ☩ » (fol. 278r)
- Description physique : 2o, 286 feuillets avec 571 pages imprimées, foliotation de « I » à « CCLXXVIII », signatures des cahiers : [-]8a-zA-Y6Z8, des initiales d’une hauteur de deux à cinq lignes, de nombreuses notes marginales
- Contenu : avant-propos, registre, présentation des quatre évangélistes et du Saint-Esprit, les dimanches de l’année liturgique à partir du premier dimanche de l’Avent
- 139 illustrations : les mêmes que celles de D8-1, sauf deux qui sont nouvelles, celle du titre et une autre (fol. 79ra)
- 25 exemplaires : Atlanta, Bâle UB (2), Bamberg, Berlin KB, Cambridge HL, Chicago NL, Dillingen, Donaueschingen (selon Kohushölter), Einsiedeln (selon Kohushölter), Dresde KSK (selon Kohushölter), Erfurt UB, Fribourg-en-Brisgau, Göttingen. Leipzig BBM (III: 6,6 selon VD16), Londres VAM, Londres BL, Moscou RGB (anciennement Berlin SB), Munich BSB (2), Munich UB, Ratisbonne, Saint Gall SB (2), Vorau (selon Kohushölter), Wittenberg RF (incomplet)
- 2 exemplaires en ligne : Munich BSB (Rar. 2063), Ratisbonne (999/2Script.1150)
- Références imprimées : Panzer 1788, I, p. 411 ; Lampel 1901, p. 151-152 (no 242) ; Pietsch 1927, p. 46-47 (sigle U2) ; Johnson / Scholderer 1962, p. 118 ; ; Kohushölter 2006, p. 254 (sigle Q)
- Référence en ligne : VD16 E4460
Le Bon Pécheur : fol. 222vb-224ra [Munich BSB, Ratisbonne]
- Pages : 4
- Colonnes : 2
- Lignes par colonne : 48
- Illustrations : 0
- Titres : 1
- Sous-titres : 0
- Initiales : 1
- Alinéas : 1
- Notes marginales : 0
D8-3 : Bâle, Adam Petri, 13.03.1518
- Exemplaire publié en facsimilé : Munich BSB, Rar. 2118 (numérisations en ligne)
- Titre : « [cadre avec les douze apôtres et à l’intérieur :] Das new Ple | nariū oder ewangely | buͦch/ ſo inhaltet alle Ewangelien vnd | Epiſtelen deß gantzē iars/ ſampt al= | les geſsangs aller meſſen/ vō der | heiligē kirchē angenōmen/ in | ordenūg beſunders/ wie am | erſtē blat verzeichnet/ faſt | nutzbar vnd troͤſtlich | einē yeden chriſtē mē | ſchen zuͦ wiſſen. | ⸿ Hat auch etlich Meſſen/ vormals | in teutſchē nye getruckt. | Jtem. Ein genuͦgſam Register/ | wo vnd an welchem | blat ein yeglich ſtück gefunden würdt. | Getruckt zuͦ Baſel mit Kaiſserli= | cher Maiestaͤt privilegi | en das bey penen in dē Original angezeigt | niemā vnderſtoͤ in .vj. iarē nach zuͦtruckē. | An. M. D. XCIII. » (fol. [1]/1r)
- Colophon : « Gedruckt durch den für | ſichtigen Adam Petri von Langendorff/ Burger zuͦ | Baſel. Jn dem iar/ do man zalt nach Chriſti vn | ſers herren geburt Tauſent Fünffhundert | Achtzehen iar. | An dem .xiij. tag | des Monats Marcij. » (fol. 278r)
- Description physique : 2o, 286 feuillets avec 571 pages imprimées, foliotation de « I » à « CCLXXVIII », signatures des cahiers : [-]8a-zA-Y6Z8, des initiales d’une hauteur de deux à cinq lignes, de nombreuses notes marginales
- Contenu : avant-propos, registre, présentation des quatre évangélistes et du Saint-Esprit, les dimanches de l’année liturgique à partir du premier dimanche de l’Avent
- 139 illustrations : les mêmes que celles de D8-1, sauf huit qui sont nouvelles, celle du titre et sept autres (fol. 27ra, 190ra, 205va, 250rb, 255ra, 264rb, 271vb), 1 gravure est la même mais sans signature (fol. 106ra), un accord avec D8-1 contre D8-2 (fol. 79ra)
- 16 exemplaires : Augsbourg SBB, Bâle UB, Budapest OSK (incomplet), Einsiedeln (selon Kohushölter), Genève, Graz UB, Karlsruhe, Kremsmünster (2 Bm 39 selon VD16), Lawrence, Londres BM (selon Kohushölter), Moscou RGB (anciennement Berlin SB) (2), Munich BSB (3), Stuttgart, Vienne NB (incomplet)
- 1 exemplaire en ligne : Munich BSB (Rar. 2118)
- Références imprimées : Panzer 1788, I, p. 411 (no 889) ; Pietsch 1927, p. 48, 91-99 (sigle U4) ; Johnson / Scholderer 1962, p. 118 ; Strohm 1987, p. 41-42 (no E 58) ; ; Kohushölter 2006, p. 254 (sigle S)
- Référence en ligne : VD16 E 4462
Le Bon Pécheur : fol. 222vb-224ra [Munich BSB]
- Pages : 4
- Colonnes : 2
- Lignes par colonne : 48
- Illustrations : 0
- Titres : 1
- Sous-titres : 0
- Initiales : 1
- Alinéas : 1
- Notes marginales : 0
D8-4 : Bâle, Adam Petri, 00.01.1522
- Exemplaire publié en facsimilé : Munich BSB, 2 Liturg. 105 (numérisations en ligne, sans le premier feuillet et fol. 14-17)
- Titre : « [le même cadre que D8-3 avec à l’intérieur :] Das new Ple | nariū oder ewangely | buͦch/ ſo inhaltet alle Ewāgelien vnd | Epiſtelen deß gantzē iars/ ſampt al | les geſsangs aller meſſen/ vō der | heiligē kirchē angenōmen/ in | ordenūg beſunders/ wie am | erſtē blat verzeichnet/ faſt | nutzbar vnd troͤſtlich | einē yeden chriſtē mē | ſchen zuͦ wiſſen. | ☩ | ⸿ Hat auch etlich meſſen/ vormals | in teutſchē nye getruckt. | Jtem. Ein genuͦgſam Register/ | wo vnd an welchem | blat ein yeglich ſtück gefunden würdt. | Getruckt zuͦ Baſel | An. M. D. XXII. »(fol. [1]/1r) (Munich BSB, Rar. 2120)
- Colophon : « Getruckt durch den für | ſichtigen Adam Petri von Langendorff/ Burger zuͦ | Baſel. Jn dem iar/ do man zalt nach Chriſti vn= | ſers herren geburt Tauſent Fünffhundert | zwey cns zwentzigiſten iar. | im Jenner. » (fol. 278r)
- Description physique : 2o, 286 feuillets avec 571 pages imprimées, foliotation de « I » à « CCLXXVIII », signatures des cahiers : [-]8a-zA-Y6Z8, des initiales d’une hauteur de deux à cinq lignes, de nombreuses notes marginales
- Contenu : avant-propos, registre, présentation des quatre évangélistes et du Saint-Esprit, les dimanches de l’année liturgique à partir du premier dimanche de l’Avent
- 139 illustrations : les mêmes que celles de D8-3, sauf sept qui sont nouvelles (fol. 112vb, 129vb, 142va, 243rb, 258rb, 273va, 274ra), cinq accord avec D8-1 et D8-2 contre D8-3 (fol. 190ra, 205va, 250rb, 255ra, 264rb)
- 17 exemplaires : Aarau, Fribourg-en-Brisgau, Graz UB (selon Kohushölter), Munich BSB (2 + 1 incomplet), Munich UB (2), Olomouc (selon Kohushölter), Ratisbonne (incomplet), Schweinfurt (OS 712 selon VD16), Stuttgart, Trogen, Tübingen, Vienne NB (2)
- 5 exemplaires en ligne : Munich BSB (2 Liturg. 105, incomplet), Munich BSB (Rar. 2120), Ratisbonne (999/2Script.1150a), Vienne NB (4.D.27), Vienne NB (21.Q.14)
- Références imprimées : Panzer 1805, II, p. 61 (no 1278) ; Pietsch 1927, p. 48-49 (sigle U5) ; Hieronymus 1997, p. 97-98 (no 33) ; Kohushölter 2006, p. 254 (sigle U)
- Référence en ligne : VD16 E 4464
Le Bon Pécheur : fol. 222vb-224ra [Munich BSB (2 Liturg. 105), Munich BSB (Rar. 2120), Ratisbonne, Vienne NB (4.D.27), Vienne NB (21.Q.14)]
- Pages : 4
- Colonnes : 2
- Lignes par colonne : 48
- Illustrations : 0
- Titres : 1
- Sous-titres : 0
- Initiales : 1
- Alinéas : 1
- Notes marginales : 0