Bibliographie

Chacune des 31 versions sera assortie d’une bibliographie spécifique listant toutes les éditions et traductions modernes et quelques publications importantes. Les éditions parues avant 1800 sont considérées comme anciennes et répertoriées comme des témoins, par exemple la version hongroise et la dernière version espagnole datant toutes deux du XVIIe siècle et seulement attestées par des éditions relativement récentes. Dans ces bibliographies spécifiques, toutes les références sont présentées en abrégé avec seulement le nom de l’auteur ou de l’éditeur, l’année d’édition, le cas échéant le numéro du volume en chiffre romain et la page ou la colonne. Quand les publications sont disponibles en ligne, un lien est inséré dans le titre principal, dans la mesure du possible un lien direct vers le début du passage pertinent. Les publications en ligne avec un accès limité ne sont pas pourvues d’un lien.

La bibliographie de cette page est une bibliographie générale avec des références complètes et un lien vers la première page des publications librement accessibles en ligne. Elle est strictement alphabétique sans distinction des sources et de la recherche pour permettre une identification plus simple des abréviations employées dans les bibliographies spécifiques.

La bibliographie qui comprend actuellement 189 entrées sera complétée au fur et à mesure de l’avancement du projet « Gregorius Digital ».

Abréviations et ressources en ligne

Bibliographie générale

  • Adrianova-Peretz, Varvara Parlovna (Адрианова-Перетц, Варвара Павловна) / Pokrovskaya, V.F. (Покровская, В.Ф.), Древне-русская повесть [« histoire russe ancienne »], vol. I, Moscou, Изд-во Академии наук [« édition de l’académie des sciences »], 1940.
  • Andreas, Valerius, Bibliotheca Belgica, Lovanii,Hastenius, 1623.
  • Aquilon, Pierre, Répertoire bibliographique des livres imprimés en France au seizième siècle, 22e livraison, Baden-Baden, Koerner, « Bibliotheca bibliographica Aureliana, 62 », 1975.
  • Aquilon, Pierre, Répertoire bibliographique des livres imprimés en France au seizième siècle, 27e livraison, Baden-Baden, Koerner, « Bibliotheca bibliographica Aureliana, 73 », 1977.
  • Barącz, Sadok (éd.), Bajrki, Fraszki, Podania, Przysłowia i Pieśni na Rusi, Tarnopol, Józef Pawłowski, 1866.
  • Baudrier, Julien, Bibliographie lyonnaise. Recherches sur les imprimeurs, libraires, relieurs et fondeurs de lettres de Lyon au XVIe siècle, 12 vol., Lyon, Brun / Paris, Picard, V (1901) ; VI (1904) ; X (1913).
  • Bech, Fedor (éd.), Hartmann von Aue. 2. Theil: Lieder. Erstes Büchlein. Zweites Büchlein. Grêgorjus. Der arme Heinrich, Leipzig, Brockhaus, 1867.
  • Belobrova, O.A. (Белоброва О.А), « Сказани о богато купце » [« histoires d’un riche marchand »], in : Труды Отдела древнерусской литературы [« actes du département de littérature russe ancienne »], Мoscou, Наука, Изд-во АН СССР [« édition de l’académie des sciences de l’URSS »], 1965, vol. XXI, p. 259-265.
  • Bolchert, Paul, Catalogue de la Bibliothèque du Consistoire de l’Eglise de la Confession d’Augsbourg à Colmar, troisième partie : livres du XVIe siècle, Colmar, Kopp, 1960.
  • Borm, Wolfgang, Incunabula Guelferbytana (IG). Blockbücher und Wiegendrucke der Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel. Ein Bestandsverzeichnis, Wiesbaden, Harrassowitz, « Repertorien zur Erforschung der frühen Neuzeit, 10 », 1990.
  • Bright, Philippa (éd.), The Anglo-Latin Gesta Romanorum. From Oxford, Bodleian Library, Douce MS 310. Edited and Translated by P.B. with Diane Speed and Juanita Ruys, Oxford, Clarendon Press, « Oxford Medieval Texts », 2019.
  • Brunet, Pierre Gustave (éd.), Le Violier des Histoires Romaines. Ancienne traduction françoise des Gesta Romanorum. Nouvelle édition, revue et annotée, Paris, Jannet, « Bibliothèque Elzevirienne », 1858.
  • Burgio, Eugenio (éd.), La vie de saint Gregoire. Edizione critica, Venezia, Cafoscarina, 1993.
  • Bychkov, Afanasy Fyodorovich (Бычков, Афанасий Фёдорович), Описание церковнославянских и русских рукописных сборников Публичной библиотеки [« description des collections de manuscrits slaves et russes de la bibliothèque publique »], 1e partie, Saint-Pétersbourg, тип. Имп. Акад. наук [« imprimerie de l’académie des sciences »], 1882.
  • Bychkov, Afanasy Fyodorovich (Бычков, Афанасий Фёдорович), Каталог собрания славяно-русских рукописей П.Д. Богданова [« catalogue de la collection de manuscrits slavo-russes de P.D. Bogdanov »], 2 vol., Saint-Pétersbourg, тип. Имп. Акад. наук [« imprimerie de l’académie des sciences »], 1891-1893, II (1893).
  • Bystroń, Jan (éd.), Historye rzymskie (Gesta Romanorum), Kraków, Akademia Umieje̜tności, 1894.
  • Campbell, Marinus Frederik Andries Gerardus, Annales de la typographie néerlandaise au XVe siècle, La Haye, Nijhoff [etc.], 1874.
  • Castillo, José Romera (éd.), Juan Timoneda. El patrañuelo, Madrid, Cátedra, « Letras hispánicas, 94 », 1986.
  • Catalogue British Museum = Catalogue of Books Printed in the XVth Century, now in the British Museum, Part I, London, British Museum, 1908.
  • Cochem, Martin von, Das Allererste zum Andern Mahl auffgelegte History-Buch, vol. I, Dillingen, Bencard, 1692 ; 1706, I ; 1732, I.
  • Conway, William Martin, The Woodcutters of the Netherlands in the Fifteenth Century, Cambridge, University Press, 1884;  réédition Hildesheim, Olms, 1961.
  • Deák, Farkas, Uzóni Béldi Pál, 1621-1679, Budapest, Méhner Vilmos, « Magyar történeti életrajzok, 3,3 », 1887.
  • Dick, Wilhelm (éd.), Die Gesta Romanorum. Nach der Innsbrucker Handschrift vom Jahre 1342 und vier Münchener Handschriften, Erlangen / Leipzig, Deichert, « Erlanger Beiträge zur englischen Philologie, 7 », 1890.
  • Diederichs, Victor : « Russische Verwandte der Legende von Gregor auf dem Steine und der Sage von Judas Ischariot », in : Russische Revue, 17, 1880, p. 119-146.
  • Dittmann, Wolfgang, Hartmanns Gregorius. Untersuchungen zur Überlieferung, zum Aufbau und Gehalt, Berlin, Schmidt, 1966.
  • Douce, Francis, « A Dissertation on the Gesta Romanorum », in : idem, Illustrations of Shakspeare, and of Ancient Manners: with Dissertations on the Clowns and Fools of Shakspeare; on the Collection of Popular Tales Entitled Gesta Romanorum; and On the English Morris Dance. 2 vol., London, Longman [etc.], 1807, II, p. 355-428 ; 1839, p. 519-575.
  • Dunlop, John, The History of Fiction: Being a Critical Account of the Most Celebrated Prose Works of Fiction, from the Earliest Greek Romances to the Novels of the Present Age, vol. II, London, Longman [etc.], 1814 ; 1888.
  • Egidi, Margreth / Greulich, Markus / Masse, Marie-Sophie (éd.), Hartmann von Aue 1230–1517. Kulturgeschichtliche Perspektiven der handschriftlichen Überlieferung, Stuttgart, Hirzel, « Zeitschrift für deutsches Altertum und deutsche Literatur, Beiheft 34 », 2020.
  • Eperjesy, István (éd.), Hármas história, Debreczen, Eperjesy, 1902.
  • Ernst, Ulrich, « Der ‘Gregorius’ Hartmanns von Aue im Spiegel der handschriftlichen Überlieferung. Vom Nutzen der Kodikologie für die Literaturwissenschaft », in : Euphorion, 90, 1996, p. 1-40 ; réimpression in : Ernst 2002, p. 215-261.
  • Ernst, Ulrich, Der ‘Gregorius’ Hartmanns von Aue. Theologische Grundlagen – legendarische Strukturen – Überlieferung im geistlichen Schrifttum, Köln [etc.], Böhlau, 2002.
  • Estreicher, Karl, Polnische Bibliographie (Bibliografia Polska), vol. XVIII, Krakau, Buchdruckerei der K.K. Jagellonischen Universität, 1901.
  • Falconer, Sheila, « An Irish translation of the Gregory legend », in : Celtica, 4, 1958, p. 52-95.
  • Franck, Jakob, « Leeu, Gerhard », in : Allgemeine Deutsche Biographie, 18, 1883, p. 121-124.
  • Fritsch-Rößler, Waltraud (éd.), Hartmann von Aue, Gregorius. Mittelhochdeutsch / Neuhochdeutsch. Nach dem Text von Friedrich Neumann, neu hg., übersetzt und kommentiert von W.F.-R., Stuttgart, Reclam, « Universal-Bibliothek, 18764 », 2011.
  • Fritsch-Rößler, Waltraud (éd.), Hartmann von Aue, Gregorius, Stuttgart, Reclam, « Universal-Bibliothek, 19931 », 2017.
  • Gärtner, Kurt, « Der Anfangsvers des Gregorius Hartmanns von Aue als Federprobe in der Trierer Handschrift von Konrads von Würzburg Silvester », in : Literatur – Geschichte – Literaturgeschichte. Beiträge zur mediävistischen Literaturwissenschaft. Festschrift für Volker Honemann zum 60. Geburtstag, hg. Nine R. Miedema / Rudolf Suntrup, Frankfurt/M. [etc.], Lang, 2003, p. 105-112.
  • Gerdes, Udo, « Gesta Romanorum », in : 2VL, 3, 1981, col. 25-34.
  • Gödel, Vilhelm, Katalog öfver Kongl. bibliotekets fornisländska och fornnorska handskrifter, Stockholm, Norstedt, 1897-1900.
  • Gooss, Roderich, Österreichische Staatsverträge, Fürstentum Siebenbürgen (1526-1690), Wien, Holzhausen / Engelmann, 1911.
  • Grabowski, Bronisław, « Podanie o związkach między najblizszym rodzeństwem », in : Wisła, 6, 1892, p. 54-79, 279-299.
  • Gräße, Johann Georg Theodor, Gesta Romanorum, das älteste Mährchen- und Legendenbuch des christlichen Mittelalters zum ersten Male vollständig aus dem Lateinischen in’s Deutsche übertragen, aus gedruckten und ungedruckten Quellen vermehrt, mit Anmerkungen und einer Abhandlung über den wahren Verfasser und die bisherigen Ausgaben und Uebersetzungen desselben versehen, 2 vol., Dresden / Leipzig, Arnold, 1842 ; 1847 ; 1850 ; 1905, I ; II ; 1971.
  • Greith, Carl (éd.), Spicilegium Vaticanum. Beiträge zur nähern Kenntniss der Vatikanischen Bibliothek für deutsche Poesie des Mittelalters, Frauenfeld, Beyel, 1838.
  • Grimm, Jacob, « Frauenfeld », in : Göttingische gelehrte Anzeigen, 15, 1838, I, p. 134-141.
  • Gringore, Pierre, Les fantasies de mere Sote, Paris, [Gilles Cousteau (?), vers 1516] ; Paris, Jehan Petit, [vers 1518].
  • Gudziy, Nikolai Kallinikovich (Гудзий, Николай Каллиникович), « К истории легенды о папе Григории » [« vers l’histoire de la légende du pape Grégoire »], in : Известия отделения русского языка и словесности Академии наук (ИОРЯС) [« bulletin du département de langue et littérature russes de l’académie des sciences »], 19, 1914, p. 217-256.
  • Gudziy, Nikolai Kallinikovich (Гудзий, Николай Каллиникович) (éd.), « Новые релакции повести о папе Григорий » [« nouvelles versions sur le pape Grégoire »], in : Труды Отдела древнерусской литературы [« actes du département de littérature vieux-russe »], 15, 1958, p. 177-191.
  • Gültlingen, Sybille von, Bibliographie des livres imprimés à Lyon au seizième siècle, tome VI, Baden-Baden /Bouxwiller, Koerner, « Bibliotheca Bibliographica Aureliana, 177 », 1999.
  • Hain, Ludwig, Repertorium bibliographicum, in quo libri omnes ab arte typographica inventa usque ad annum 1500 typis expressi ordine alphabetico vel simpliciter enumerantur vel adcuratius recensentur, vol. I/2, Stuttgartiae, Cotta, 1826.
  • Haller von Hallerstein, Helmut Freiherr, « Haller von Hallerstein, Johann », in : Neue Deutsche Biographie, 7, 1966 p. 558-559
  • Hartig, Otto, Die Gründung der Münchener Hofbibliothek durch Albrecht V. und Johann Jakob Fugger, München, Franz, « Abhandlungen der Königlich Bayerischen Akademie der Wissenschaften, philosophisch-philologische und historische Klasse, 28/3 », 1917.
  • Heinze, Norbert (éd.), Hartmann von Aue, Gregorius. Die Überlieferung des Prologs, die Vaticana-Handschrift A und eine Auswahl der übrigen Textzeugen, Göppingen, Kümmerle, 1974.
  • Herrtage, Sidney John Hervon, The Early English Versions of the Gesta Romanorum, London, Trübner, « Early English Text Society, 33 », 1879.
  • Hidber, Bruno, « Eine neue Handschrift von Hartmanns Gregorius », in : Beiträge zur Geschichte der deutschen Sprache und Literatur, 3, 1876, p. 90-133.
  • Hommers, Peter, Gesta Romanorum deutsch. Untersuchungen zur Überlieferung und Redaktionengliederung. Dissertation München 1965, Markdorf, Zanker, 1968.
  • Hope, Geoffroy (éd.), Le Violier des Histoires Rommaines, Genève, Droz, « Textes littéraires français, 548 », 2002.
  • Hüe, Denis, « Figures de César dans le Violier des Histoires romaines », in : Cahiers de recherches médiévales, 13 spécial, 2006, p. 149-165.
  • Imańska, Iwona, « Katalog toruńskiego księgarza Samuela Janssona Möllera z 1738 roku w zbiorach Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie », in : Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 113, 2020, p. 205-220.
  • Jacimirski, Alexander Ivanovich (Яцимирский, Александр Иванович), Опись старинных славянских и русских рукописей собрания П.И. Щукина [« inventaire des anciens manuscrits slaves et russes de la collection P.I. Shchukin »], 2 vol., Moscou, 1896-1897, II (1897).
  • Kalinke, Marianne E., « ’Gregorius saga biskups’ and ‘Gregorius auf dem Stein’ », in : Beiträge zur Geschichte der deutschen Sprache und Literatur, 113, 1991, p. 67-88.
  • Kalinke, Marianne E., The Book of Reykjahólar: The Last of the Great Medieval Legendaries, Toronto, University of Toronto Press, 1996.
  • Kasten, Ingrid, La vie du pape Saint Grégoire ou la légende du bon pécheur. Das Leben des heiligen Papstes Gregorius oder die Legende vom guten Sünder. Text nach der Ausgabe von Hendrik Bastiaan Sol. Mit Übersetzung und Vorwort von I.K., München, Fink, « Klassische Texte des romanischen Mittelalters in zweisprachigen Ausgaben, 29 », 1991.
  • Katona, Ludwig, « Die Ofenpester Handschrift der Gesta Romanorum », in : Zeitschrift für vergleichende Litteraturgeschichte, NF 13, 1899, p. 470-491.
  • Katona, Lajos (éd.), Gesta Romanorum, Bud, Franklin-Társulat, 1900.
  • Keipert, Helmut, « [Compte rendu de Siatkowski 1986] », in : Bohemia, 29, 1988, p. 198-201.
  • Kelecsényi, Gábor (éd.), Gesta Romanorum, Budapest, Magyar Helikon, 1977.
  • Kelle, Johann, « Zu den Gestis Romanorum », in : Serapeum, 29, 1868, p. 97-100.
  • Keller, Adelbert (éd.), Gesta Romanorum, Stuttgart / Tübingen, Cotta, 1842.
  • Kippenberg, Burkhard (éd.), Hartmann von Aue, Gregorius, der gute Sünder. Mittelhochdeutscher Text nach der Ausgabe von Friedrich Neumann. Übertragung von B.K., Nachwort von Hugo Kuhn, Stuttgart, Reclam, « Universal-Bibliothek, 1787 », 1963.
  • Kirchner, Joachim, « Die Berliner Gregoriusfragmente », in : idem, Ausgewählte Aufsätze. Aus Paläographie, Handschriftenkunde, Zeitschriftenwesen und Geistesgeschichte, Stuttgart, Hiersemann, 1970, p. 45-64.
  • Klein, Thomas, « Ermittlung, Darstellung und Deutung von Verbreitungstypen in der Handschriftenüberlieferung mittelhochdeutscher Epik », in : Deutsche Handschriften 1100-1400. Oxforder Kolloquium 1985, hg. Volker Honemann / Nigel F. Palmer, Tübingen, De Gruyter, 1988, p. 110-167.
  • Klein, Thomas, « Variationen über den ‘sündigen Heiligen’. Der lateinische ‘Gregorius’ im Schulunterricht (mit editio critica und Untersuchungen) », in : Mittellateinisches Jahrbuch, 47, 2012, p. 197-244.
  • Klimova, Margarita Nikolaevna (Климова, Маргарита Николаевна), « Повесть о папе Григории (жанровое своеобразие и история текста) » [« le conte du pape Grégoire (unicité du genre et histoire du texte) »], in: Проблемы литературных жанров. Ч. 1: материалы VIII научной межвузовской конференции, 17-19 октября 1995 года Ч. 1. [« Problèmes des genres littéraires. Ч. 1 : matériaux de la VIIIe conférence scientifique interuniversitaire, 17-19 octobre 1995) »], éd. Alexander Sergeevich Janushkevich (Александр Сергеевич Янушкевич), Tomsk, Издательство Томского университета [« presses universitaires de Tomsk »], 1996, p. 11-13.
  • Klimova, Margarita Nikolaevna (Климова, Маргарита Николаевна), « Повесть о папе Григории » [« l’histoire du pape Grégoire »], in : Словарь книжников и книжности Древней Руси [« dictionnaire des écrivains et scribes de l’ancienne Russie »], vol. III/3, Saint-Pétersbourg, Дмитрий Буланин [« Dmitry Bulanin »], 1998, p. 157-161.
  • Klimova, Margarita Nikolaevna (Климова, Маргарита Николаевна), « Эдипов сюжет в древнерусской литературе (повести о кровосмесителе » [« Oedipe dans l’ancienne littérature russe, le récit de l’enfant issu de l’inceste »], in : Сибирский филологический журнал [« revue philologique sibérienne »], 2008, no 2, p. 22-33.
  • Kohushölter, Sylvia, Die lateinische und deutsche Rezeption von Hartmanns von Aue ‘Gregorius’ im Mittelalter. Untersuchungen und Edition, Tübingen, Niemeyer, 2006.
  • Köhler, Reinhard, « Zur Legende von Gregorius auf dem Steine », in : Germania, 15, 1870, p. 284-291.
  • Kölbing, Eugen, « Ueber die englische version der Gregoriussage in ihrem verhältnis zum französischen gedichte und zu Hartmanns bearbeitung », in : idem, Beiträge zur vergleichenden geschichte der romantischen poesie und prosa des mittelalters unter besonderer berücksichtigung der englischen und nordischen litteratur, Breslau, Koebner, 1876, p. 42-79.
  • Könitz, Daniel, « Nachträgliche Kontextualisierung? Überlegungen zur ältesten und jüngsten Überlieferung des ‘Gregorius’ Hartmanns von Aue », in : Egidi 2020, col. 133-145.
  • Kostomarov, Nikolaï Ivanovitch (Костома́ров, Никола́й Ива́нович), Памятники старинной русской литературы [« monuments de la littérature russe ancienne »], vol. I, Saint-Pétersbourg, Кулиша [« Kulisha »], 1860.
  • Křepinský, Max, « Quelques remarques relatives à l’histoire des Gesta Romanorum », in : Le Moyen Âge, 24, 1911, p. 307-318, 346-367.
  • Kronenberg, Maria Elisabeth, « Leeu Gerard », in : _Nieuw Nederlandsch biografisch Woordenboek, vol. 6, éd. Philip Christian Molhuysen / Pieter Johan Blok, Leiden, Sijthoff, 1926, p. 918-921.
  • Krzyżanowski, Juljan, « Kłocek powieściowy z XVI wieku », in : Exlibris, 6, 1924, p. 32-69.
  • Krzyżanowski, Julian, Romans polski wieku XVI, Warszawa : PIW, 1962.
  • Kylander, Per, « Handskrifter i Linköpings Bibliotek », in : Linköpings Bibliotheks Handlingar, I, 1793, p. 1-140.
  • Lachmann, Karl (éd.), Gregorius. Eine Erzählung von Hartmann von Aue, Berlin, Reimer, 1838.
  • Langhoff, E.F.L. (éd.), Verzeichniß der Bibliothek des verstorbenen Herrn Carl Friedr. Aug. Hartmann, Doctors der Rechte, Professors der Geschichte am akademischen Gymnasium zu Hamburg, welche nebst fünf Anhängen, von denen der letztere die vom verstorbenen Herrn Johann Herrmann Clasing hinterlassenen Musikalien enthält, am 30sten August 1830 […] verkauft werden soll, Hamburg, Langhoff, 1830.
  • Lengyel, Dénes (éd.), Gesta Romanorum avagy Magyarul a rómaiak viselt dolgai és egyéb histórák, az első kiadás megjelent 1695. évben, Budapest, Szent Hilárius, 1943.
  • Leo, Heinrich, « Spicilegium Vaticanum » [compte rendu de Greith 1838], in : Blätter für literarische Unterhaltung, 1837, p. 1431-1432.
  • Leonid, Archimandrit (Леонид, Архимандрит), Систематическое описание славянороссийских рукописей собрания А.С. Уварова [« description systématique des manuscrits slaves et russes de la collection A.S. Uvarov »], 4 vol., Moscou, Мамонтова [« Mamontova »], 1893-1894, I (1893) ; III (1893) ; IV (1894).
  • Loparev, Chrisanth M. (Лопарев, Хрисанф М.), Описание рукописей Общества любителей древней письменности [« description des manuscrits de la société des amateurs de la littérature ancienne »], 3 vol., Saint-Pétersbourg, Тип. Императорской Академіи наук [« imprimerie de l’académie des sciences »], 1892-1899, I (1892) ; II (1893).
  • Loth, Agnete (éd.), Islandske helgenlegender. 2. Reykjahólabók, København, Munksgaard, « Editiones Arnamagnaeanae, A/16 », 1970.
  • Luzarche, Victor (éd.), Vie du pape Grégoire le Grand. Légende française publiée pour la première fois par V.L., Tours, Bouserez, 1857.
  • Maaz, Wolfgang / Weiske, Brigitte, « Gesta Romanorum [compte rendu] », in : Fabula, 35, 1994, p. 368-370.
  • Małek, Eliza, « Nieznana redakcja opowieśsci o św. Grzegorzu papieśżu », in : Studia filologiczne (Filologia rosyjska), 6, 1985, p. 5-19.
  • Małek, Eliza, Narracje staropolskie w Rosji XVII i XVIII wieku, Łódż, Wydawn. Łódzkie, 1988.
  • Martín, Flores, « De la Vie du pape Saint Grégoire al teatro áureo español: historia de una leyenda europea », in : La cultura del otro: español en Francia, francés en España, coord. por Manuel Bruña Cuevas [et al.], Sevilla, Universidad de Sevilla, 2006, p. 65-74.
  • Martín, Flores, Lucistela, comedia anónima e inédita de finales del siglo XVI. Estudio y edición crítica. Tesis Doctoral Inédita, Universidad de Sevilla, 2010.
  • Martin, Gabriel, Catalogus librorum bibliothecae illustrissili viri Caroli Henrici comitis de Hoym, olim Regis Poloniae Augusti II. apud Regem christianissimum legati extraordinarii, Parisiis, Martin, 1738.
  • Mertens, Volker (éd.), Hartmann von Aue, Gregorius, Der arme Heinrich, Iwein, hg. und übersetzt V.M., Frankfurt/M., Dt. Klassiker-Verlag, « Bibliothek des Mittelalters 6, Bibliothek deutscher Klassiker, 189 », 2004.
  • Mombello, Gianni, « Le Violier des histoires rommaines. Edition critique par Geoffroy Hope  [compte rendu] », in : Studi Francesi, 145, 2005, p. 140-141.
  • Monok, István (éd.), Hármas istória […], Budapest, Kossuth, 2004.
  • Moreau, Brigitte (éd.), Inventaire chronologique des éditions parisiennes du XVIe siècle d’après les manuscrits de Philippe Renouard. I. 1501-1510, Abbeville, Paillart, 1972.
  • Moreau, Brigitte (éd.), Inventaire chronologique des éditions parisiennes du XVIe siècle d’après les manuscrits de Philippe Renouard. II. 1511-1520, Paris, Imprimerie Municipale, 1977.
  • Moreau, Brigitte (éd.), Inventaire chronologique des éditions parisiennes du XVIe siècle d’après les manuscrits de Philippe Renouard. III. 1521-1530, Abbeville, Paillart, 1985.
  • Moreau, Brigitte (éd.), Inventaire chronologique des éditions parisiennes du XVIe siècle d’après les manuscrits de Philippe Renouard. IV. 1531-1535, Abbeville, Paillart, 1992.
  • Müller, Diana, Textgemeinschaften. Der ‘Gregorius’ Hartmanns von Aue in mittelalterlichen Sammelhandschriften, Dissertation, Frankfurt/M., 2013.
  • Murdoch, Brian, Gregorius. An Incestuous Saint in Medieval Europe and Beyond, Oxford, Oxford University Press, 2012.
  • National Union Catalog, vol. CXCVII, Germany, éd. A. Geuffroy, London, Mansell, 1972.
  • Nazarevskiy, Aleksandr Adrianovitch (Назаревский, Александр Адрианович), Библиография древнерусской повести [« bibliographie de l’histoire de la vieille Russie »], Мoscou, Изд-во Академии наук СССР [« édition de l’Académie des sciences de l’URSS »], 1955.
  • Neumann, Friedrich (éd.), Hartmann von Aue, Gregorius. Der ‘gute Sünder’, Wiesbaden, Brockhaus, 1958.
  • Nikolsky, Anton Ivanovich (Никольский, Антон Иванович), Описание рукописей, хранящихся в Архиве Святейшего Правительствующего Синода [« description des manuscrits conservés dans les archives du très saint synode directeur »], 3 vol., Saint-Pétersbourg, Синодальная типография [« imprimerie synodale »], 1904-1910, II (1906).
  • Novák, Jan V. (éd.), Staročeská Gesta Romanorum dle staročeských rukopisuͦ podává, Praha, Nákladem České Akademie, « Sbírka pramenuͦv ku poznání literárního života v Čechách, na Moravě a v Slezsku, 1,2,2 », 1895.
  • Oesterley, Hermann (éd.), Gesta Romanorum, Berlin, Weidmannsche Buchhandlung, 1872 ; réimpression Hildesheim, Olms, 1963 ; 1980.
  • Orlov, Alexandr S. (Орлов, Александр С.), Библиотека Московской Синодальной типографии [« bibliothèque de l’imprimerie synodale de Moscou »], 1e partie, vol. I, Moscou, Синодальная типография [« imprimerie synodale »], 1896.
  • Östmann, Samuel Theodor, Dissertatio de Generali Aequationum Biquadraticarum Solutione, Gryphiae, Kunike, 1815.
  • Otchety, Отчеты Публичной библиотеки за 1857-1912 гг. [« rapports de la bibliothèque publique pour 1857-1912 »], Saint-Pétersbourg, 1893 (pour 1889)  1894 (pour 1891) ; 1911 (pour 1904).
  • Oulmont, Charles, Pierre Gringore, Paris, Champion, « Bibliothèque du XVe siècle », 1911.
  • Panzer, Georg Wolfgang, _Annales typographici ab artis inventae origine ad annum MD, vol. I, Norimbergae, Zeh, 1793.
  • Pastré, Jean-Marc / Herlem-Prey, Brigitte, Hartmann von Aue. Gregorius. Traduction française par J.-M. P. et B.H.-P., Göppingen, Kümmerle, « Göppinger Arbeiten zur Germanistik, 331 », 1986.
  • Paul, Hermann (éd.), Gregorius von Hartmann von Aue, Halle, Lippert, 1873 ; 1882.
  • Pellechet, Marie, Catalogue général des incunables des bibliothèques publiques de France, 3 vol., Paris, Picard, 1897–1909, I (1897) ; II (1905) ; III (1909).
  • Peretz, Vladimir Nikolaïevitch (Перетц, Владимир Николаевич), « Из истории старинной русской повести » [« l’histoire d’un vieux conte russe »], in : Университетские известия [«  l’actualité universitaire »], 9, 1907, p. 49-87.
  • Peretz, Vladimir Nikolaïevitch (Перетц, Владимир Николаевич), « К истории текста ‘Повести об Акире Премудром’ » [« vers une histoire du texte ‘Conte d’Akira Premudrom’ ], in : Известия отделения русского языка и словесности Академии наук (ИОРЯС АН) [« actes du département de langue et littérature russes de l’académie des sciences »], 21/1, 1916, p. 262-278.
  • Peretz, Vladimir Nikolaïevitch (Перетц, Владимир Николаевич), Исследования и материалы по истории старинной украинской литературы XVI-XVIII веков [« études et documents sur l’histoire de la littérature ukrainienne ancienne du XVIe au XVIIIe siècle »], Leningrad, Изд-во Академии наук СССР [« édition de l’académie des sciences de l’URSS »], 1926.
  • Petrov, Nikolaï Ivanovitch (Петров, Николай Иванович), Описание рукописей церковно-археологйческого музея при Киевской духовной академии [« description des manuscrits du Musée archéologique de l’Église à l’académie théologique de Kiev »], 3 vol., Kiev, 1875-1879, I (1875).
  • Petrov, Nikolaï Ivanovitch (Петров, Николай Иванович), Описание рукописных собраний, находящихся в городе Киеве [« description des collections de manuscrits de la ville de Kiev »], 3 vol., Moscou, Университетская Типография [« imprimerie de l’université »] 1891-1904, I (1891) ; II (1896) ; III (1904).
  • Pettegree, Andrew / Walsby, Malcolm, Netherlandish Books. Books Published in the Low Countries and Dutch Books Printed Abroad before 1601, Leiden / Boston, Brill, 2011.
  • Pettegree, Andrew / Walsby, Malcolm, French books III & IV. Books published in France before 1601 in Latin and Languages other than French, Leiden / Boston, Brill, 2012.
  • Plate, Bernward (éd.), Gregorius auf dem Stein. Frühneuhochdeutsche Prosa (15. Jh.) nach dem mittelhochdeutschen Versepos Hartmanns von Aue. Die Legende (Innsbruck UB Cod. 631), der Text aus dem ‘Heiligen Leben’ und die sogenannte Redaktion, hg. und kommentiert B.P, Darmstadt, Wissenschaftliche Buchgesellschaft, « Texte zur Forschung, 39 », 1983 ; 1994.
  • Podlaha, Antonín, Soupis rukopisů knihovny Metropolitní Kapitoly Pražské, vol. II : F–P, Praha, Nákladem České Akademie Věd a Uměni, « Soupis rukopisů knihoven a archivů zemí českých, jakož i rukopisných bohemik mimočeskych, 4 », 1922.
  • Polain, Marie-Louis, Catalogue des livres imprimés au quinzième siècle des bibliothèque de Belgique, 4 vol., Bruxelles, Société des Bibliophiles et Iconophiles de Belgique, 1932 ; réédition Bruxelles, Tulkens, 1978.
  • Polívka, Jiří, « Román o Apollonovi králi Tyrském v české, polské i ruské literatuře », in : Listy filogické, 16, 1889, p. 353-358, 416-435.
  • Procházková, H., « Die Entstehungsgeschichte der tschechischen, polnischen und russischen Gesta Romanorum », in : Zeitschrift für Slawistik, 11, 1966, p. 1-24.
  • Proctor, Robert, An Index to the early printed books in the British Museum: from the invention of printing to the year 1500. With notes of those in the Bodleian Library, vol. II, London, Paul, 1898.
  • Ptaszýcki, Stanisław Lwowich (Пташицкий, Станислав Львович), « СредновЪковыя западно-европейск1я повЬсти въ русской и славянскихъ литературахъ [« contes médiévaux d’Europe occidentale dans la littérature russe et slave »] », in : Историческое обозрение [« revue historique »], 6, 1893, p. 157-197.
  • Pypine, Alexandr Nikolaïevitch (Пыпин, Александр Николаевич), Очерк литературной истории старинных пове стей и сказок русских [« aperçu de l’histoire littéraire des anciens contes russes et des contes de fées »], Saint-Pétersbourg, Académie des Sciences, 1857.
  • Rauscher, Heinrich, « Das Waidhofner Gregoriusfragment », in : ZfdA, 64, 1927, p. 285-293.
  • Rietz, Johan Ernst (éd.), Scriptores Suecici Medii Ævi cultum culturamque respicientes e codicibus mss. hucusque ineditis, vol. II, Lundæ, Berling, 1845.
  • Röll, Walter, « Zur Überlieferungsgeschichte der Gesta Romanorum », in : Mittellateinisches Jahrbuch, 21, 1986, p. 208-229.
  • Röll, Walter, « Nachlese zur Überlieferung der ‘Gesta Romanorum’ », in : Beiträge zur Geschichte der deutschen Sprache und Literatur, 121, 1999, p. 103-108.
  • Romodanovskaja, Elena Konstantinovna (Ромодановская, Елена Константиновна), « ’Римские деяния’ (Gesta Romanorum) на Руси, Вопросы текстологии и русификации » [« les Gestes des Romains en Russie, questions de textologie et de russification »], in : Сибирский филологический журнал [« revue philologique sibérienne »], 2003, no 1, p. 4-9.
  • Romodanovskaja, Elena Konstantinovna (Ромодановская, Елена Константиновна), Римские деяния на Руси , вопросы текстологии и русификации, исследование и издание текстов [« les Gesta Romanorum en Russie, questions de textologie et de russification, recherche et édition de textes »], Moscou, Indrik, 2009.
  • Roth, Detlef (éd.), Historia septem sapientum. Überlieferung und Textgeschichtliche Edition, vol. I, Tübingen, Niemeyer, 2004.
  • Rudnicka, Jadwiga, Bibliografia powieści polskiej 1601-1800, Wrocław [etc.], Zaklad Narodowy imienia Ossolińskich, « Ksia̜żka w dawnej kulturze polskiej, 13 », 1964.
  • Schilling, Johannes (éd.), Arnold von Lübeck. Gesta Gregorii Peccatoris. Untersuchungen und Edition. Mit einem Beiheft, Göttingen, Vandenhoeck & Ruprecht, « Palaestra, 280 », 1986.
  • Schmidt, Peter, « Gesta Romanorum », in : Katalog der deutschsprachigen illustrierten Handschriften des Mittelalters (KdiH), begonnen von Hella Frühmorgen-Voss / Norbert H. Ott, hg. Ulrike Bodemann [et al.], München, Beck, 2015, VI, no 47.
  • Schullerus, Adolf, « Geleitwort », in : Ungarische Volksmärchen ausgewählt und übersetzt von Elisabet Róna-Sklarek, vol. I, Leipzig, Dieterich, 1901, p. vii-xxi.
  • Schwencke, Olaf, « Gregorius de grote sünder. Eine erbaulich-paränetische Prosaversion der Gregorius-Legende im zweiten Lübecker Mohnkopf-Plenarium », in : Jahrbuch des Vereins für niederdeutsche Sprachforschung, 9, 1967, p. 63-88.
  • Seelisch, Adolf, « Zur textkritik von Hartmanns Gregorius », in : ZfdPh, 16, 1884, p. 257-306.
  • Seelisch, Adolf, « Die Gregoriuslegende », in : ZfdPh, 19, 1887, p. 385-421.
  • Sol, Hendrik Bastiaan (éd.), La Vie du pape Saint Grégoire. Huit versions françaises médiévales de la légende du bon pécheur, Amsterdam, Rodopi, 1977.
  • Sparnaay, Hendricus, Hartmann von Aue. Studien zu einer Biographie. 2 vol., Halle/S., Niemeyer, 1933-1938.
  • Speransky, Mikhail Nestorovich (Сперанский, Михаи́л Не́сторович), Описание рукописей библиотеки Историко-филологического института кн. Безбородко в г. Нежине [« description des manuscrits de la bibliothèque de l’institut historique et philologique du prince Bezborodko à Nizhyn »], 2 vol., Nizhen, Товарищество типографий А.И. Мамонтова [«  imprimerie A.I. Mamontov »], 1900-1901.
  • Spunar, Pavel, « [compte rendu de Siatkowski 1986] », in : Wiener Slavistisches Jahrbuch, 33, 1987, p. 181-182.
  • Sreznevsky, Vsevolod Izmailovich (Срезневский, Всеволод Измайлович), _Сведения о рукописях, печатных изданиях и других предметах, поступивших в Рукописное отделение библиотеки Академии Наук в 1900-1904 гг_ [« renseignements sur les manuscrits, livres imprimés et autres documents reçus par le département des manuscrits de la bibliothèque de l’académie des sciences en 1900-1904 »], 6 vol., Saint-Pétersbourg, Тип. Имп. Акад. наук [« imprimerie de l’académie des sciences »], 1902-1907.
  • Sreznevsky, Vsevolod Izmailovich (Срезневский, Всеволод Измайлович), Описание рукописей и книг, собранных для Академии Наук в Олонецком крае [« description des manuscrits et des livres collectés pour l’académie des sciences de la région d’Olonets »], Saint-Pétersbourg, Тип. Имп. Акад. наук [« imprimerie de l’académie des sciences »], 1913.
  • Stammler, Wolfgang (éd.), Spätlese des Mittelalters. I. Weltliches Schrifttum. Aus den Handschriften hg. und erläutert von W.S., Berlin, Schmidt, « Texte des späten Mittelalters, und der frühen Neuzeit, 16 », 1963.
  • Stephens, George (éd.), Ett forn-Svenskt Legendarium, innehållande Medeltids Kloster-Sagor om Helgon, Påfvar och Kejsare ifrån det I:sta till det XIII:de århundradet efter gamla handskrifter, vol. II, Stockholm, Norstedt, « Samlingar utgifna af Svenska Fornskrift-Sällskapet 7,2 », 1858.
  • Stephens, George (éd.), Ett forn-Svenskt Legendarium, innehållande Medeltids Kloster-Sagor om Helgon, Påfvar och Kejsare ifrån det I:sta till det XIII:de århundradet efter gamla handskrifter, vol. III, Stockholm, Norstedt, « Samlingar utgifna af Svenska Fornskrift-Sällskapet 7,3 », 1874.
  • Stroïev, Pavel Mikhaïlovitch (Строев, Павел Михайлович), Рукописи славянские и российские, принадлежащие почетному гражданину и Археографической комиссии корреспонденту Ивану Никитичу Царскому [« manuscrits slaves et russes appartenant à Ivan Nikitich Tsarsky, honorable citoyen et correspondant de la commission archéographique »], Moscou, Готье [« Gote »], 1848.
  • Szabó Károly, Régi Magyar Könyvtár, az 1531-1711. megjelent magyar nyomtatványok könyvészeti kézikönyve, Budapest, Tud, 1879.
  • Szabolcs, Molnár (éd.), Hármas história […], Bukarest, Kriterion, 1978.
  • Szinnyei József, « Haller János (hallerkői báró) », in : Magyar írók élete és munkái, éd. idem, vol. IV, Budapest, Hornyánszky, 1896.
  • Telegdi, Lajos (éd.), Hármas história, Debreczen, Telegdi, 1865.
  • Telger, Gerta (éd.), Die altfranzösische Gregoriuslegende nach der Londoner Handschrift, zum ersten Male hg. G.T., Münster, Romanisches Seminar, « Arbeiten zur romanischen Philologie, 5 », 1933.
  • Terrahe, Tina, Heinrich Steinhöwels Apollonius. Edition und Studien, Berlin [etc.], De Gruyter, « Frühe Neuzeit, 179 », 2013.
  • van Thienen, Gerard, Incunabula in Dutch libraries. A census of fifteenth-century printed books in Dutch public collections, vol. I, Nieuwkoop, de Graaf, « Bibliotheca bibliographica Neerlandica, 17/1 », 1983.
  • van Thienen, Gerard / Goldfinch, John (éd.), Incunabula printed in the low countries. A census, Nieuwkoop, de Graaf, « Biblioteca bibliographica Neerlandica, 36 », 1999.
  • Titov, Andrei Alexandrovich (Титов, Андрей Александрович), Охранный каталог славяно-русских рукописей [« catalogue protecteur des manuscrits slavo-russes »], 6 vol., Rostov / Moscou, тип. И. Краморева [« type. I. Kramorev »], 1881-1895, I (1881) ; II (1883) ; III (1888) ; IV (1889) ; V (1892); VI (1895).
  • Titov, Andrei Alexandrovich (Титов, Андрей Александрович), Рукописи славянские и русские, принадлежащие И.А. Вахрамееву (« manuscrits slaves et russes appartenant à I.A. Vakhrameev »], 6 vol, Moscou, изд. И.А. Вахрамеева [« éd. I.A. Vakhrameev »], 1888-1907.
  • Titov, Andrei Aleksandrovich (Титов, Андре́й Алекса́ндрович), Описание славяно-русских рукописей, находящихся в собрании А.А. Титова [« description des manuscrits slavo-russes de la collection de A.A. Titov »], 5 vol., Saint Péterbourg / Moscou 1901-1906, I (1901) ; III (1903) ; IV (1901) ; V (1906).
  • Uzhankov, Aleksandr Nikolaevič (Ужанков, Александр Николаевич) (éd. et al.), Русская Бытовая Повесть XV XVII Вв. [« conte de foyer russe du XVIIe siècle »], Moscou, Советская Россия [« Russie soviétique »], 1991.
  • Váczy, János, « Haller János és Hármas Istoriája », in : Figyelő, 18, 1885, p. 173-191, 249-273.
  • Viktorov, Aleksei (Викторов, Алексей), Московский Публичный и Румянцевский музей. Собрание рукописей Беляева (« musée public de Moscou et musée Rumyantsev, collection de manuscrits de Belyaev »), Мoscou, Типография Э. Лисснер и Ю. Роман [« imprimerie E. Lissner et J. Roman »], 1881.
  • Viazemski, Piotr Andreïevitch (Вя́земский, Пётр Андре́евич), Римския Деяния [« Gestes des Romains »], 2 vol., Saint-Pétersbourg, 1877-1878, I, p. 1-160, II, p. 161-396.
  • Volkova, Tatiana Fedorovna (Волкова, Татьяна Федоровна), « Повесть о папе Григории в крестьянской обработке » [« l’histoire du pape Grégoire dans le traitement des paysans »], in : Памятники письменности в хранилищах Коми АССР: Каталог-путеводитель [« monuments de l’écriture dans les dépôts de l’ASSR Komi : catalogue »], éd. Petr Andreevich Kolesnikov / A.A. Amosov, Syktyvkar, « Коми Книжное Издат. » [« éditions de Komi »], 1989.
  • Vostokov, Aleksandr (Востоков, Александр), Описание русских и словенских рукописей Румянцовского Музеума [« description des manuscrits russes et slovènes du musée Rumyantsov »], Saint-Pétersbourg, тип. Имп. Акад. наук [« imprimerie de l’académie des sciences »], 1842.
  • Voulliéme, Ernst, Der Buchdruck Kölns bis zum Ende des fünfzehnten Jahrhunderts. Ein Beitrag zur Inkunabelbibliographie, Bonn, Behrendt, « Publikationen der Gesellschaft für Rheinische Geschichtskunde, 24 », 1903.
  • Wachinger, Burghart (éd.), Gregorius von Hartmann von Aue, 16., durchgesehene und erweiterte Auflage, Tübingen, De Gruyter, 2011.
  • Walvisch, Ignatius, Beschryving der stad Gouda […], Gouda, Endenburg / Leyden, Vermey, 1713.
  • Wawrzyniak, Udo, « Gesta Romanorum », in : Enzyklopädie des Märchens. Handwörterbuch zur historischen und vergleichenden Erzählforschung, hg. Rolf Wilhelm Brednich, Berlin / New York, De Gruyter, 1987, V, col. 1201-1212.
  • Weiske, Brigitte, Gesta Romanorum, 2 vol., Tübingen, Niemeyer, « Fortuna Vitrea, 3-4 », 1992.
  • Welter, Jean-Thiébaut, L’exemplum dans la littérature religieuse et didactique du moyen âge, Paris / Toulouse, Occitania / Guitard, 1927 ; réimpression Genève, Slatkine Reprints, 1973.
  • Widding, Ole / Hans Bekker-Nielsen, « En senmiddelalderlig legendesamling », in : Maal og Minne, 1960, p. 102-128.
  • Widding, Ole / Hans Bekker-Nielsen, « Low German Influence on Late Icelandic Hagiography », in : The Germanic Review: Literature, Culture, Theory, 37, 1962, p. 237-262.
  • Wolf, Kirsten / Kalinke, Marianne, Pious Fictions and Pseudo-Saints in the Late Middle Ages: Selected Legends from an Icelandic Legendary, Turnhout, Brepols, 2023.
  • Zamfira, Mihail, « [compte rendu de Romodanovskaja 2009] », in : Revue des études sud-est-européennes, 48, 2010, p. 383-385.
  • Zwieržina, Konrad, « Überlieferung und kritik von Hartmanns Gregorius », in : ZfdA, 37, 1893, p. 129-217, 356-416.